ΧΟΡΧΕ ΚΟΜΕΝΣΑΛ Οι μεταλλάξεις μτφρ.: Χριστίνα Φιλήμονος εκδ. Carnivora, 2025, σελ. 200 Οι "Μεταλλάξεις", πρώτο μυθιστόρημα του Μεξικανού Χόρχε Κομενσάλ (1987), είναι ένα σημαντικό βιβλίο - και εξηγούμαι. Κατ' αρχάς, έχει μια πρωτότυπη ιδέα και χτίζεται λίγο λίγο γύρω από αυτήν. Κατά δεύτερον, έχει γραφτεί έπειτα από μακρά περίοδο μαθητείας του συγγραφέα γύρω από την αλαλία, την ογκολογία και την ψυχανάλυση -δεν μιλάμε απλώς για έρευνα εδώ-, τέτοια που μας έφερε στον νου τον επίσης ξεχωριστό εκπρόσωπο των Γραμμάτων της Λατινικής Αμερικής, Χιλιανό Μπενχαμίν Λαμπατούτ (1980) και ειδικά το "Οταν παύουμε να καταλαβαίνουμε τον κόσμο" (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα 2024). Κυρίως όμως γιατί είναι φτιαγμένο από αλλεπάλληλες στρώσεις υλικού, διαφορετικού και πυκνότερου κάθε φορά: το βιβλίο μεγαλώνει ολοένα μπροστά στα μάτια μας, ενώ το τοπίο της ασθένειας και των επιπτώσεών της αλλάζει ανάλογα με τον κεντρικό χαρακτήρα της εκάστοτε...