Στην αρχή αυτού του βουνού, στην είσοδό του, υπάρχουν ακόμη εκείνες οι περίφημες πηγές, με τα ιαματικά νερά τους Ω ξειν', αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι τηδε κείμεθα, τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι... (Επίγραμμα), Σιμωνίδης ο Κείος (5ος π.Χ. αι.). Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες... (Ποίημα), Θερμοπύλες, Κωνσταντίνος Καβάφης (1903).Το χρέος στην ιστορική μνήμη Με τις εθνικές εορτές των επετείων των αγώνων των Ελλήνων, επιτελείται ένα μεγάλο χρέος απέναντι στους αγώνες αυτούς, το χρέος της μνήμης (από το ρ. μνάομαι). Γιατί, χωρίς μνήμη δεν υπάρχει συνέχεια. Και η λησμονιά είναι ο θάνατος της μνήμης. Το τραγούδι της ελληνικής ιδέας έρχεται από μακριά, από το βαθύ παρελθόν, και είναι ένα ανείπωτα συγκινητικό τραγούδι. Φτιαγμένο με ματωμένες εικόνες αυτοθυσίας, και με ατομικότητα απόλυτα ενταγμένη στην αξία της συλλογικής προσφοράς. Ο όρος, όμως, "χρέος της μνήμης", φέρει ως προϋπόθεση την ανθρώπινη ενέργεια...