Του Χρήστου Χωμενίδη "Ξέρετε, κύριε Χωμενίδη, πώς καταξιώνεται ένα μυθιστόρημα;", με είχε ρωτήσει προ πενταετίας μια βιβλιοπώλης -διαόλου κάλτσα- σε μια γειτονιά της Αθήνας. "Όχι πάντως" της απάντησα "από τις κριτικές. Οι κριτικοί λογοτεχνίας, θεάτρου, κινηματογράφου, έχουν δυστυχώς χάσει την επιρροή τους. Ίσως ποτέ να μην διέθεταν στην Ελλάδα τη δύναμη των Νεοϋορκέζων συναδέλφων τους, που άμα έθαβαν μια παράσταση στο Μπρόντγουεϊ, κατέβαινε την επομένη. Υπήρχαν όμως -ακόμα και στη δεκαετία του 1990- πέννες εγνωσμένου κύρους που επηρέαζαν τους αναγνώστες. Με την επέλαση των σόσιαλ μίντια, η γνώμη τους μετράει ελάχιστα περισσότερο από του οποιουδήποτε χρήστη. Εκδημοκρατισμός. Ή ισοπέδωση. Ούτε η διαφημιστική προβολή κατασκευάζει μια επιτυχία. Άντε να ανεβάσει τα είκοσι χιλιάδες αντίτυπα στα είκοσι δύο χιλιάδες. Τα χίλια αποκλείεται να τα κάνει πέντε, πόσω μάλλον δέκα χιλιάδες. Μονάχα το "από στόμα σε στόμα" λειτουργεί. Άμα ενθουσιάσεις...