Υπάρχει μια στιγμή που η ζωγραφική παύει να παριστάνει και αρχίζει να υπάρχει. Ο στρατονόμος του Γιάννη Τσαρούχη, ζωγραφισμένος το 1949, στέκεται απέναντί μας χωρίς επιτήδευση, χωρίς ήθος επίδειξης. Η γυμνή του αλήθεια συνοψίζει μια Ελλάδα που δεν είναι τουριστική ούτε ηρωική. Για τον Τσαρούχη, οι ναύτες και οι απλοί στρατιώτες του δεν παρίσταναν τα ψεύτικα μοντέλα, αλλά γίνανε φορείς ενός άγραφου ελληνικού ήθους. Δεν τον ενδιέφερε το καθήκον, ούτε η στολή καθαυτή. Άλλο ήταν που τον συγκινούσε. "Οι περισσότεροι στρατονόμοι μου", έλεγε, "ζωγραφίστηκαν μεταξύ 1945 και 1960. Ήθελα να δείξω την ανθρώπινη ομορφιά όπως υπάρχει στην πραγματικότητα, χωρίς μύθο και χωρίς εξιδανίκευση". Η φιγούρα, τοποθετημένη πάντα σε στενό χώρο, σαν εικονίδιο ή σαν θεατρικό παραπέτασμα, αποκτά μια τελετουργική αυστηρότητα - μια ιερότητα χωρίς θρησκευτικό ένδυμα. Φτιαγμένη στο μεταίχμιο του Εμφυλίου, κουβαλά όλη τη βία εκείνων των χρόνων, αλλά και κάτι...