Ενα από τα πιο σημαντικά θέματα τής θεωρίας τής γλώσσας είναι το αν κυριαρχούν στην γλώσσα στοιχεία που ενώνουν ή στοιχεία που διαφοροποιούν τις ανθρώπινες γλώσσες. Η καθολικότητα ή η διαφοροποίηση, η σταθερότητα ή η ποικιλία διέπουν την γλώσσα; Ηδη το ίνδαλμα μιας κοινής γλώσσας για όλον τον κόσμο γέννησε τον γλωσσικό "πύργο τής Βαβέλ", που με διάφορες μορφές απαντά σε περισσότερες γλωσσικές παραδόσεις. Εκκινεί πάντα από την ενιαία γλώσσα και βαίνει στην γλωσσική διαφοροποίηση, άλλοτε ως μορφή τιμωρίας άλλοτε ως απλή ερμηνευτική αντίληψη. Αυτά ανάγονται σε προεπιστημονικό επίπεδο. Οταν δημιουργείται η επιστήμη τής γλώσσας, η γλωσσολογία (αρχές 19ου αιώνα), αρχικά ως "συγκριτική" και "ιστορικοσυγκριτική" γλωσσολογία, ελκύει την έρευνα η αναγωγή σε "πρωτογλώσσες" και "οικογένειες" γλωσσών που διέπονται από κοινά χαρακτηριστικά (λεξιλογικά, φωνητικά, γραμματικά και συντακτικά). Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα τής "Ινδοευρωπαϊκής...