Του Μανώλη Κοττάκη Οι δημοσκοπήσεις έχουν πλέον πρόβλημα. Όχι απλώς για λόγους μεθοδολογικούς. Μα, κυρίως, γιατί οι άνθρωποι είναι απρόβλεπτοι. Αλλάζουν κατεύθυνση με μεγάλη ταχύτητα, χωρίς να δεσμεύονται πια από τις παλιές διαχωριστικές γραμμές. Για να πιάσεις επαφή με τη συλλογική σκέψη πρέπει να "σκάψεις" πολύ και να αναπροσαρμόσεις τα μοντέλα σου. Να "καλείς" περιοδικά το ίδιο δείγμα χιλίων ανθρώπων είναι λάθος. Να σφυγμομετρείς το πλήθος με ερωτήματα μέσω e-mail πάλι είναι λάθος. Η βάση δεδομένων σου πρέπει να είναι το σύνολο του πληθυσμού, και κάθε φορά να καλείς διαφορετικούς. Να θεωρείς στατικά τα πολιτικά ρεύματα και να μην ψάχνεις την κοινωνική κινητικότητα πίσω από αυτά είναι επίσης λάθος. Να θεωρείς ότι στις προεκλογικές εκστρατείες απλώς επιβεβαιώνονται τα ρεύματα της προηγούμενης περιόδου, κατά το μάλλον ή ήττον, ώστε άλλες φορές να ανοίγει και άλλες να κλείνει η ψαλίδα, και στο τέλος η σειρά να παραμένει αμετάβλητη...