Σε τεντωμένο σχοινί οι σχέσεις Ρωσίας - ΤουρκίαςΕπιστροφή

Με την άποψη του Palo

Άννα Παναγιωτίδου · 29/11/15 - 00:30

Κλιμακώνεται επικίνδυνα η ένταση μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, καθώς υπογράφτηκε το διάταγμα  με τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Τουρκίας, όπως είχε προαναγγείλει η Μόσχα μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους από τουρκικά F-16.

Η Ρωσία που διέκοψε όλες τις στρατιωτικές επαφές με την Τουρκία,  τώρα και με το διάταγμα,  προχωράει σε κυρώσεις και στον οικονομικό τομέα. Απαγορεύει ορισμένες δραστηριότητες ιδρυμάτων και οργανισμών που βρίσκονται στη Ρωσία και που είναι στην δικαιοδοσία της Τουρκίας. Απαγορεύει, επίσης, στους Ρώσους εργοδότες, από 1ης Ιανουαρίου 2016, να προσλάβουν Τούρκους πολίτες.  Επίσης, από την 1η Ιανουαρίου, το 2016,  θα παύει να ισχύει, όπως προανήγγειλαν, κι η απαλλαγή της Τουρκίας από τη θεώρηση (βίζα).  Ακόμη, απαγορεύονται οι πτήσεις τσάρτερ μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, ενώ απαγόρευση ή περιορισμός θα υπάρξει στην εισαγωγή τουρκικών προϊόντων. Η Μόσχα έδωσε επίσης οδηγίες εντατικοποίησης των ελέγχων στους θαλάσσιους λιμένες για την πρόληψη της παράνομης παρουσίας πλοίου στα θαλάσσια λιμάνια της Ρωσίας.

Από τις προηγούμενες μέρες ήδη η Μόσχα έχει παγώσει τις διαδικασίες σε μια σειρά κοινών επενδυτικών και εμπορικών projects με την Τουρκία, ενώ είχε ξεκινήσει έντονη εκστρατεία με δηλώσεις/ συστάσεις περί αποφυγής της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού,  με αποτέλεσμα Ρώσοι τουριστικοί πράκτορες να ακυρώνουν κρατήσεις προς την Τουρκία. Η Τουρκία ήταν ο πιο δημοφιλής ξένος προορισμός για τους Ρώσους, με 3,3 εκατ. να έχουν ταξιδέψει στη χώρα μέσα στους πρώτους 9 μήνες του έτους. Εκτιμάται ότι οι Ρώσοι αποτελούν άνω του 10% των τουριστών στην Τουρκία, δεύτεροι μόνο πίσω από τους Γερμανούς. Σημειώνεται ότι η τουρκική οικονομία ήδη δεχόταν πλήγματα λόγω του εμφυλίου στη Συρία, αλλά και της επανέναρξης των συγκρούσεων με το ΡΚΚ.

Τούρκοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι οικονομικές κυρώσεις που επέβαλε η Ρωσία σε βάρος της Τουρκίας, θα καταφέρουν μόνο να επιδεινώσουν το πρόβλημα στις σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών.

Ο τουρκικός τύπος αναφέρει ότι η Τουρκία θα προχωρήσει σε αντίποινα αν η Ρωσία συνέχιση της στάσης της αυτής. Έτσι αναμένεται η Τουρκία να καθυστερεί στα τελωνεία τα φορτηγά που θα φτάνουν από την Ρωσία, καθώς επίσης να λάβει μέτρα στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας. Ωστόσο Τούρκοι εξαγωγείς εκφράζουν την ανησυχία τους από την τροπή των πραγμάτων. Λόγω της κρίσης με την Μόσχα τα τουρκικά εμπορεύματα  (φρούτα και λαχανικά) που προορίζονται για την Ρωσία παραμένουν στα τελωνεία κι αυτό τονίζουν οι ίδιοι ότι φέρνει μεγάλη ζημιά στον κλάδο. Ωστόσο οι Τούρκοι καταναλωτές θα έχουν την ευκαιρία να προμηθευτούν φέτος τον χειμώνα φτηνότερα φρούτα και λαχανικά, καθώς οι εξαγωγείς θα αναγκασθούν να στραφούν στην εσωτερική αγορά.

Στο μεταξύ η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού που προκαλεί σοβαρούς τριγμούς στις σχέσεις των δυο χωρών και μάλιστα στο ανώτατο πολιτικό κλιμάκιο, βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς δημοσιογραφίας, τόσο λόγω του “ψυχροπολεμικού” χαρακτήρα του συμβάντος, όσο και λόγω του συριακού εμφυλίου και της αντιμετώπισης της. Ρώσοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η τουρκική αεροπορία προσπαθούσε να επιτεθεί και να καταστρέψει ρωσικό μαχητικό εδώ και αρκετές ημέρες,  και  ισχυρίζονται μάλιστα ότι είναι σκηνοθετημένο το ηχητικό ντοκουμέντο που παρουσιάζουν οι τουρκικές αρχές. Πολιτικοί αναλυτές που αποκαλούν  "σκέτη τρέλα" τη συμπεριφορά της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, υπογραμμίζουν ότι ο επακόλουθος χειρισμός από την Άγκυρα της κρίσης θυμίζει "θέατρο του παραλόγου".

Από την άλλη, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν σε δηλώσεις του ενώ προειδοποιεί τη Ρωσία να μην "παίζει με τη φωτιά" υπογραμμίζει ότι δεν θέλει το επεισόδιο να βλάψει τις σχέσεις τους με τη Μόσχα και εκφράζει την επιθυμία του να συναντήσει πρόσωπο με πρόσωπο τον Ρώσο ομόλογό του κατά την παρουσία τους στη Διάσκεψη για το Κλίμα στο Παρίσι, τη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου. Σύμφωνα όμως με τον διεθνή τύπο, ο Ρώσος Πρόεδρος δεν θέλει να έχει οποιαδήποτε επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του γιατί η Άγκυρα αρνείται να ζητήσει συγγνώμη για την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού. Πάντως, μία ενδεχόμενη συνάντηση, προς το παρόν, αφήνει αδιάφορη την Ρωσία.

Πλέον θεωρείται αναπόφευκτη η αλλαγή δεδομένων στην περιοχή, καθώς το θερμό επεισόδιο μεταξύ δύο εκ των σημαντικότερων παραγόντων σε μια ούτως ή άλλως αποσταθεροποιημένη ζώνη καθιστά ακόμα πιο επικίνδυνη την κατάσταση.