Ο οικονομικός πόλεμος του Πούτιν πιέζει την ΤουρκίαΕπιστροφή
Με την άποψη του Palo
Άννα Παναγιωτίδου · 02/03/16 - 11:30
Η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροπλάνου από την τουρκική πολεμική αεροπορία την 24η Νοεμβρίου του 2015 έφερε τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε σοβαρή αντιπαράθεση με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν. Από τότε, ο οικονομικός πόλεμος που ξεκίνησε η Ρωσία έχει προκαλέσει μεγάλες ζημιές στην Τουρκία.
Στην αρχή, οι Τούρκοι πολιτικοί φάνηκαν αδιάφοροι για τις πιθανές επιπτώσεις της πολιτικής κρίσης στην οικονομία. Τότε, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός υπεύθυνος για την οικονομική πολιτική της Τουρκίας, Μεχμέτ Σιμσέκ , δήλωνε ότι οι ρωσικές οικονομικές κυρώσεις δεν θα έχουν καμία - ή τουλάχιστον μόνο περιορισμένη - επίδραση στην τουρκική οικονομία. Ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν αγνοούσε τις οικονομικές επιπτώσεις λέγοντας ότι τίποτα δεν θα συμβεί, ακόμη και αν το φυσικό αέριο επρόκειτο να κοπεί, διότι «οι Τούρκοι πολίτες είναι συνηθισμένοι στην αντιμετώπιση των δυσκολιών».
Οι κυρώσεις που τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου προκάλεσαν τεράστια προβλήματα στην Τουρκία σε πάρα πολλούς τομείς. Ξεκίνησαν από τον τουρισμό, μετά πήραν σειρά οι κυρώσεις κατά κατασκευαστικών εταιριών, ακολούθησαν οι βιομηχανίες τροφίμων και κλωστοϋφαντουργίας και ως μια αλυσιδωτή αντίδραση τα προβλήματα επεκτάθηκαν και στον τραπεζικό τομέα. Ακόμη και σε πτώχευση οδηγήθηκαν ορισμένες βιομηχανίες. Αυτά, παρά το γεγονός ότι ο Πούτιν δεν χρησιμοποίησε ακόμη το μεγαλύτερο ατού του: την ενέργεια.
Η Τουρκία έφτασε στο σημείο να χάσει την οικονομική σχέση της με τη Ρωσία, η οποία το 2013 κατείχε την τέταρτη θέση στις εξαγωγές τουρκικών προϊόντων και την δεύτερη θέση στον όγκο των συναλλαγών με την Τουρκία.
Κατά τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 50%, λόγω των προβλημάτων στην ρωσική οικονομία εξαιτίας δυτικών κυρώσεων, και στη συνέχεια, λόγω της ρωσοτουρκικής έντασης που εμφανίστηκε με την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού. Μέχρι το τέλος του 2015, οι εξαγωγές μειώθηκαν σε 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο όγκος των συναλλαγών μειώθηκε κατά 25%.
Οι κύριοι τομείς που έχουν πληγεί από τις ρωσικές κυρώσεις είναι τα τρόφιμα και η γεωργία. Στο γεωργικό τομέα, εξαγωγές αξίας 700 εκατομμυρίων δολαρίων βρίσκονται σε κίνδυνο, επισημαίνουν Τούρκοι αρμόδιοι. Σύμφωνα με τη Ένωση Τούρκων Εξαγωγέων, την περίοδο Δεκέμβρη 2015 – Ιανουάριο 2016, οι εξαγωγές προς τη Ρωσία υποχώρησαν 56% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του περασμένου έτους.
Το πρώτο μεγάλο θύμα της κρίσης ήταν μια από τις μεγαλύτερες γαλακτοκομικές εταιρείες της Τουρκίας, η Aynes Βιομηχανία Τροφίμων, που είχε την ελπίδα ότι η επέκταση στη ρωσική αγορά θα βοηθούσε να ξεπεραστούν τα τελευταία εμπόδια. Αντ 'αυτού, η Aynes υπέστη μεγάλο πλήγμα, και απηύθυνε έκκληση για καθυστέρηση της διαδικασίας πτώχευσης της λόγω της απώλειας της ρωσικής αγοράς.
Ως προς την εικόνα στον τουριστικό τομέα η κατάσταση είναι ανησυχητική. Ο τομέας του τουρισμού, είδε μια απότομη πτώση στους ρώσους τουρίστες, οι οποίοι από 3,5 εκατομμύρια που ήταν το 2014, μειώθηκαν το 2015 σε 2,8 εκατομμύρια. Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο το 2016, καθώς ο Πούτιν και ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχουν κάνει έκκληση προς τους πολίτες τους να μην ταξιδεύουν στην Τουρκία για λόγους ασφαλείας.
Μεγάλοι tour operators στην Τουρκία ενώ επισημαίνουν την μείωση που σημειώνεται τον τελευταίο καιρό στον αριθμό των τουριστών λόγω της ρωσικής κρίσης και του πολέμου στη Συρία, ανησυχούν για την απώλεια θέσεων εργασίας στον τομέα τους που μπορεί να φθάσει τα 500.000 άτομα.
Οικονομικοί αναλυτές στα τουρκικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι τα προβλήματα στον τομέα του τουρισμού είναι πιο σχετικά με τα εσωτερικά ζητήματα της χώρας, δηλαδή τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τουρκία, καθώς και την κρίση με την Ρωσία, παρά με τις παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες.
Ωστόσο μεγάλη κρίση σημειώνεται και σε βιομηχανίες βυρσοδεψίας, οι οποίες εξαρτώνται κυρίως από την Ρωσία. Τις τελευταίες εβδομάδες, ειδήσεις πτώχευσης εταιριών και στον τομέα αυτό φτάνουν όλο και περισσότερο. Πολλά καταστήματα με δερμάτινα ήδη στην κεντρική αγορά της Κωνσταντινούπολης έχουν κλίσει.
Ανησυχία επικρατεί πάντως και στις κατασκευαστικές εταιρίες, καθώς ο Πούτιν σε μια ομιλία του τον Ιανουάριο, άφησε να εννοηθεί η επέκταση των κυρώσεων στους περίπου 300 τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.
Όλες αυτές οι δυσκολίες κατά συνέπεια έχουν προκαλέσει και μια κρίση εμπιστοσύνης στον τραπεζικό τομέα. Οι τράπεζες διστάζουν να εκδώσουν νέα δάνεια και ζητούν τα προηγούμενα δάνεια, καθώς πιστεύουν ότι η ρωσική κρίση θα προκαλέσει προβλήματα στην αποπληρωμή των δανείων.
Αν η πολιτική ένταση δεν τελειώσει, οι οικονομικές προκλήσεις για τις τουρκικές εταιρείες θα αυξηθούν το 2016 και το κόστος των κυρώσεων για τα τρόφιμα, τον τουρισμό, τις κατασκευαστικές και το λιανικό εμπόριο θα είναι περίπου 15 δισεκατομμύρια δολάρια, εκτιμούν Τούρκοι οικονομολόγοι και προειδοποιούν για μια πιθανή πτώση στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας των εταιρειών που σε μεγάλο βαθμό συνεργάζονται με τη Ρωσία.
Ο επιχειρηματικός κόσμος και η κυβέρνηση πίστευαν ότι η κρίση με την Ρωσία θα ήταν προσωρινή και θα ομαλοποιούνταν η κατάσταση με τον καιρό. Άλλο οι οικονομικές σχέσεις, άλλο οι πολιτικές, έλεγαν οι Τούρκοι… Όμως έκαναν λάθος προβλέψεις… Οι επιπτώσεις από τις κυρώσεις της Ρωσίας θα διαρκέσουν για πολλά χρόνια και θα αφήσουν μόνιμες βλάβες, παρατηρούν Τούρκοι οικονομολόγοι.
