Τουρκία - Ισραήλ… Εν αναμονή για συμφωνία εφ’ όλης της ύληςΕπιστροφή

Με την άποψη του Palo

Άννα Παναγιωτίδου · 17/03/16 - 12:00

Αισιόδοξη εμφανίζεται η Άγκυρα για την επίτευξη συμφωνίας με τον Ισραήλ, καθώς τα θετικά σχόλια για το Ισραήλ από τον Πρόεδρο Ερντογάν και οι αισιόδοξες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων ενισχύουν τις προσδοκίες της τουρκικής πλευράς..

Τον τελευταίο καρό όλο και περισσότερο συζητείται στους πολιτικούς κύκλους της χώρας η συμφιλίωση των δυο χωρών. Ωστόσο, καθυστερεί ακόμα η ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων, παρά τις αναφορές ότι ανώτεροι διπλωμάτες από τις δύο χώρες εργάζονται για να οριστικοποιήσουν τη συμφωνία. Τους τελευταίους μήνες, οι δύο χώρες έχουν εντείνει τις προσπάθειες για να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους, οι οποίες επλήγησαν σοβαρά το 2010 μετά την ισραηλινή επιδρομή στο τουρκικό πλοίο Mavi Marmara που προσπαθούσε να σπάσει τον αποκλεισμό της λωρίδας της Γάζας.

Φαίνεται ότι ορισμένα από τα θέματα που εξακολουθούν να τίθενται υπό αμφισβήτηση είναι οι απαιτήσεις της Τουρκίας όσον αφορά το ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, και οι ισραηλινές απαιτήσεις σχετικά με τη δραστηριότητα της Χαμάς στο τουρκικό έδαφος.

Εν τω μεταξύ ο  Ερντογάν, προϊδεάζει την τουρκική κοινή γνώμη για την συμφωνία με το Ισραήλ, δηλώνοντας ότι οι ανανεωμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών θα αποβούν σε όφελος της Τουρκίας, του Ισραήλ, της Παλαιστίνης, αλλά και ολόκληρης της περιοχής.

Και ενώ το Ισραήλ φαίνεται να δέχεται να πληρώσει 20 εκατ. δολάρια σε αποζημιώσεις για το επεισόδιο Mavi Marmara, η Τουρκία το μόνο που δέχεται να πράξει είναι να μην προχωρήσει σε διώξεις για εγκλήματα πολέμου κατά των Ισραηλινών στρατιωτικών ηγετών κατά την περίοδο που έλαβε χώρα το επεισόδιο. Εν ολίγοις, για να «εξασφαλισθεί» η ειρήνη, το Ισραήλ καλείται να προβεί σε παραχωρήσεις και συμβιβασμούς, ενώ ο Ερντογάν, δεν κάνει τίποτα. Η μόνη περίπτωση να μην εφαρμοσθεί η συμφωνία είναι το θέμα του αποκλεισμού της Γάζας.

Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι οι συνομιλίες για την αποζημίωση είναι κοντά στην ολοκλήρωση τους. Όσον αφορά τον αποκλεισμό της Γάζας, αυτό παραμένει στο τραπέζι των συζητήσεων, αλλά η Άγκυρα εμφανίζεται πιο ήπια στα αιτήματά της. Αντί της έκκλησης για πλήρη άρση του αποκλεισμού, είναι έτοιμη τώρα να αποδεχθεί μια διευθέτηση, αναφέρουν αναλυτές, ενώ υπογραμμίζουν «την γεωπολιτική θέση της Τουρκίας στο θέμα του φυσικού αερίου που την καθιστά σημαντική αφού έχει εναλλακτικές λύσεις με το Αζερμπαϊτζάν και το Κατάρ».

Ωστόσο, θα περίμενε κανείς η Τουρκία και το Ισραήλ να εργαστούν σκληρά για να ξεπεράσουν τις διαφορές τους, το συντομότερο δυνατό, παρατηρούν Τούρκοι αναλυτές. Όμως δεν υπάρχει ακόμη σαφής ένδειξη για το πότε αυτό θα συμβεί στην πραγματικότητα. Αξιωματούχοι στο Ισραήλ στα τοπικά μέσα ενημέρωσης λένε ότι οι τουρκικές επίσημες δηλώσεις που αναφέρουν ότι η συμφιλίωση θα έρθει σύντομα «είναι υπερβολικές». Επομένως, τι κρύβεται πίσω από την καθυστέρηση, αναρωτιούνται Τούρκοι αναλυτές.

Τα τουρκικά ΜΜΕ επικαλούμενα αξιωματούχους στην Άγκυρα αναφέρουν πως πολλοί πιστεύουν ότι ένας λόγος θα μπορούσε να είναι η απαίτηση του Νετανιάχου από την Τουρκία να κλείσει το γραφείο της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη, όμως τονίζουν ότι ο πραγματικός λόγος για την καθυστέρηση είναι η Μόσχα, αφού το Ισραήλ χρειάζεται τον Πούτιν περισσότερο από ό,τι χρειάζεται τον Ερντογάν σήμερα. Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι ο βασικός λόγος πίσω από την εμφανή απροθυμία του Νετανιάχου για την συμφιλίωση είναι η δυσπιστία των ισραηλινών προς τον Ερντογάν, επειδή δεν μπορούν να είναι σίγουροι ότι στο μέλλον ο Ερντογάν δεν θα ξεκινήσει και πάλι δυσφήμηση για το Ισραήλ. Τέλος, οι αναλυτές αναφέρουν ότι ένας λόγος καθυστέρησης πιθανόν να είναι και οι σχέσεις του Ισραήλ με την Ελλάδα και τη Κύπρο, κάτι που  δημιουργεί το ερώτημα στους Ισραηλινούς αν πραγματικά χρειάζεται να βιαστούν για την βελτίωση των σχέσεων τους με την Τουρκία.

Από την άλλη η Ουάσιγκτον ενθαρρύνει ενεργά τον Νετανιάχου για εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, το συντομότερο δυνατό, επισημαίνουν Τούρκοι αναλυτές. Σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν, φέρεται να είναι έτοιμος να μεσολαβήσει για την επίτευξη αυτού του στόχου και λέγεται ότι ενθαρρύνει τις δύο χώρες να συνεργαστούν και στον τομέα της ενέργειας με το επιχείρημα ότι η Τουρκία παρέχει την πιο οικονομική διαδρομή για τις ισραηλινές εξαγωγές φυσικού αερίου στις παγκόσμιες αγορές. Τούρκοι  αναλυτές πιστεύουν ότι η Ουάσιγκτον θέλει να «καταναλώσει» τις τουρκο-ισραηλινές σχέσεις με μια στρατηγική συμφωνία στον τομέα της ενέργειας.

Επομένως, αναμένουμε να δούμε αν οι Ερντογάν – Νταβούτογλου, με τη βοήθεια των ΗΠΑ, καταφέρουν να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις με το Ισραήλ. Η επειγόμενη πλευρά είναι η Άγκυρα, με την ισραηλινή πλευρά να ζητά σαφείς δεσμεύσεις μη μελλοντικής ανάμειξης της Τουρκίας στο Παλαιστινιακό.