Απογοητευμένη η Τουρκία από την Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕΕπιστροφή
Με την άποψη του Palo
Άννα Παναγιωτίδου · 14/06/16 - 09:30
Η Τουρκία αρνήθηκε να υπογράψει την κοινή δήλωση στο τέλος της πρώτης Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Μαΐου, αφού επρόκειτο να διεξαχθεί διεθνή έρευνα για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την διάρκεια των συγκρούσεων στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας.
Την ώρα που στην Τουρκία ανοίγει ο δρόμος για την άσκηση διώξεων εις βάρος Κούρδων βουλευτών, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του Τύπου να είναι όλο και πιο επισφαλείς και τη νοτιοανατολική Τουρκία να φλέγεται υπό τον αυταρχισμό του Τούρκου Πρόεδρου Ερντογάν, πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη μια σημαντική συνάντηση με στόχο την εξεύρεση λύσεων για την αναμόρφωση του παρόντος συστήματος ανθρωπιστικής βοήθειας για μια πιο αποτελεσματική και πιο ηθική αντιμετώπιση των αυξανόμενων ανθρωπιστικών αναγκών.
Ας δούμε όμως τι οδήγησε την Τουρκία στην άρνηση της να υπογράψει την κοινή δήλωση της Συνόδου. Μετά την ανακοίνωση των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας για την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων στο ανατολικό τμήμα της Τουρκίας, εμφανίστηκαν στα ΜΜΕ εικόνες από την αρχαία συνοικία Σούρ (Ντιγιαρμπακίρ) με πολίτες να επιστρέφουν στις εστίες τους. Εικόνες που λένε πολλά… Άνθρωποι να προσπαθούν να εντοπίσουν τα σπίτια τους μέσα στις κατεστραμμένες γειτονιές, άλλοι να ψάχνουν να βρουν ότι τους απέμειναν και άλλοι να προσπαθούν να εντοπίσουν τις σορούς των συγγενών τους. Σύμφωνα με το φιλο-κουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) τουλάχιστον 550 άμαχοι έχουν σκοτωθεί και 350.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τον Ιούλιο του 2015, όταν η Άγκυρα ξεκίνησε μια μαζική καταστολή για να εξαγνίσει Κούρδους μαχητές οχυρωμένοι σε κατοικημένες περιοχές σε ολόκληρη τη νοτιοανατολική Τουρκία. Από την άλλη αρμόδιοι για την ανοικοδόμηση της πόλης σε έκθεση τους κάνουν λόγο για άθλια κατάσταση στις γειτονιές όπου κυριαρχεί δυσοσμία από τις σορούς και τις αποχετεύσεις.
Ενώ συνέβαιναν αυτά στο Σούρ, μια άλλη πόλη, η Κωνσταντινούπολη, φιλοξένησε στις 23-24 Μαϊου, την πρώτη Παγκόσμια Ανθρωπιστική Σύνοδο Κορυφής, η οποία όμως πυροδότησε αντιπαράθεση και κριτική. Η Σύνοδος που διοργανώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη, είχε ως στόχο να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο πρόβλημα των προσφύγων στον κόσμο, αλλά η ίδια η κυβέρνηση της χώρας υποδοχής είχε προκαλέσει τον εκτοπισμό χιλιάδων πολιτών της.
Η πιο έντονη αντίδραση ήταν αυτή του διάσημου Τούρκου μουσικού και συγγραφέα Ζουλφού Λιβανελί, ο οποίος παραιτήθηκε από την θέση του Πρέσβη Καλής Θελήσεως της UNESCO, κατηγορώντας την οργάνωση για "υποκρισία".
«Την ώρα που σημειώνονται παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καταστρέφεται η πολιτιστική κληρονομιά στο Σούρ, είναι υποκρισία η διεξαγωγή συνόδου κορυφής» λέει χαρακτηριστικά ο Λιβανελί στην επιστολή του προς την επικεφαλής της UNESCO Ιρίνα Μπόκοβα, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει μια ζοφερή εικόνα του ανθρώπινου πόνου στην περιοχή. "Το τουρκικό κράτος συνεχώς βομβαρδίζει κουρδικές πόλεις με βαρύ πυροβολικό. ... Ελεύθεροι σκοπευτές σκοτώνουν αθώους πολίτες στα σπίτια τους. Η απαγόρευση κυκλοφορίας προκαλεί πολλά προβλήματα, ειδικά για τους αρρώστους και τα παιδιά" λέει ο Λιβανελί, ενώ αισθάνεται «βαθιά πληγωμένος από τη διεξαγωγή της Συνόδου σε μια άκρως αντιδημοκρατική χώρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα συνεχώς καταπατούνται και εκατομμύρια προοδευτικοί, σύγχρονοι και απλοί άνθρωποι υποφέρουν κάτω από το καταπιεστικό καθεστώς του Ερντογάν».
Και το HDP μετέφερε παρόμοιο μήνυμα στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι Μπουν. "Η διεξαγωγή μιας τέτοιας κρίσιμης συνάντησης στην Τουρκία θα μπορούσε να εξυπηρετήσει το καθεστώς Ερντογάν να καλύψει τις παραβιάσεις των ανθρωπινών δικαιωμάτων με απόλυτη περιφρόνηση κάθε ανθρωπιστικής ή νομικής υποχρέωσης" ανέφερε η επιστολή του HDP.
Η τουρκική κυβέρνηση, ωστόσο, τροφοδότησε τις ανησυχίες μόνο επειδή αρνήθηκε να υπογράψει την κοινή δήλωση στο τέλος της Συνόδου Κορυφής, στην οποία οι χώρες επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, η άρνηση της Άγκυρας να υπογράψει την κοινή δήλωση, είναι ένας οιωνός ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία θα συνεχιστούν, ίσως ακόμη και σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Τουρκικά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι λίγο πριν από την Σύνοδο Κορυφής, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ Zeid Raad Αλ Χουσεΐν μίλησε για τις πολυάριθμες καταγγελίες για κατάφωρες παραβιάσεις στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένης έκθεσης ότι περισσότεροι από 100 άνθρωποι κάηκαν, ενώ είχαν καταφύγει σε υπόγειο στην πόλη Τζίζρε, και κάλεσε την Τουρκία να χορηγήσει την ανεμπόδιστη πρόσβαση του ΟΗΕ στις πληγείσες περιοχές.
Σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, αυτό θα μπορούσε να ήταν ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο η Τουρκία αρνήθηκε να υπογράψει την κοινή δήλωση, εφόσον το κείμενο κάλεσε «όλα τα μέρη που εμπλέκονται σε μια ένοπλη σύγκρουση να επιτρέψουν την πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση των ανθρωπιστικών οργανώσεων σε όλους τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από βοήθεια».
Η Άγκυρα κατά την διάρκεια της Συνόδου ήλπιζε «να γυαλίσει» την εικόνα της ως χώρα που στεγάζει το μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων από τη Συρία, όμως τα σχέδια της ανατράπηκαν, καθώς οι στρατιωτικές επιχειρήσεις που ακολούθησαν την αναστολή των συνομιλιών σχετικά με το κουρδικό ζήτημα, προκάλεσαν μεγάλη ανθρωπιστική κρίση και τεράστια καταστροφή πολιτιστικής κληρονομιάς.
Έτσι, με την στάση της αυτή η Τουρκία καταγράφεται ως η πρώτη χώρα που αρνήθηκε να υπογράψει την κοινή δήλωση της πρώτης Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Συνόδου Κορυφής, την οποία φιλοξένησε.
