Τουρκία: Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν τροφοδοτούν την οικονομική κρίση Επιστροφή
Με την άποψη του Palo
Άννα Παναγιωτίδου · 31/12/16 - 11:30
Η Τουρκία , η οποία βίωσε το 2016 σημαντικές πολιτικές, οικονομικές και διπλωματικές προκλήσεις, εισέρχεται στο 2017 όχι μειώνοντας τον κίνδυνο συσσώρευσης αυτών των προβλημάτων αλλά αυξάνοντάς τον ακόμη περισσότερο.
Η Τουρκία αφήνει πίσω της μια πολύ δύσκολη χρονιά. Βίωσε μια σειρά επανωτών αρνητικών εξελίξεων τόσο σε πολιτικό, γεωπολιτικό, όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Οι δύο γενικές εκλογές που έλαβαν χώρα το 2015, η μια την 7η Ιουνίου και η άλλη την 1η Νοεμβρίου, αντί να φέρουν το 2016 την σταθερότητα, άνοιξαν την πόρτα σε μεγάλες εντάσεις και συγκρούσεις. Η ένταση που κορυφώθηκε με την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, αυξήθηκε ακόμη περισσότερο με την πολιτική που άσκησε η κυβέρνηση στο Κουρδικό, εξουδετερώνοντας το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (HDP) με επιχειρήσεις εκκαθάρισης. Στη συνέχεια, η επιχείρηση της Τουρκίας στη Συρία που αρχικά φαινόταν να στόχευε το ΙΣΙΣ , στην ουσία είχε στόχο να κόψει την πορεία του PYD , να μειώσει δηλαδή το μέτωπο των Κούρδων της Συρίας.
Σε όλους αυτούς τους παράγοντες που αυξάνουν τους πολιτικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους, προς το τέλος του έτους, προστέθηκαν οι βομβιστικές επιθέσεις με τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων και τελευταίως η δολοφονία του Ρώσου Πρέσβη στην Άγκυρα. Θα ήταν αδιανόητο όλες αυτές οι αρνητικές εξελίξεις να μην δημιουργήσουν χάος στην οικονομία. Οι οίκοι αξιολόγησης S & P και Moody’s υποβάθμισαν την Τουρκία και την κατάταξαν ανάμεσα στις «ακατάλληλες χώρες για επένδυση», κάτι που πυροδότησε την αύξηση του δολαρίου έναντι της τουρκική λίρας. Καθώς η οικονομική ανάπτυξη της χώρας στηρίζεται σε εξωτερικές πηγές και δανείζεται, η άνοδος του δολαρίου θα θέσει σε κίνδυνο την αποπληρωμή των δανείων, αφού η κυβέρνηση αδυνατεί να εμποδίσει την άνοδο του δολαρίου, εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, το εξωτερικό χρέος της χώρας έχει φτάσει στα 421 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το 2016 ήταν μια χρονιά με πολλά αρνητικά γεγονότα., όμως πιο ανησυχητικό είναι η κληρονομιά που θα αφήσει στο 2017. Δεν φαίνεται στο 2017 να μειώνεται η συσσώρευση κινδύνων, δεν υπάρχουν ενδείξεις εξασθένησης. Η κατεύθυνση των ανέμων που φυσούν τόσο εντός όσο και εκτός της Τουρκίας, αντί να βοηθήσουν να πλεύσει ομαλά, είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη.
Η εκλογή στις ΗΠΑ του Donald Trump και η αναμονή της στάσης του Fed, ενδέχεται να πυροδοτήσουν νέες εκροές κεφαλαίων από τις αναδυόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένων και της Τουρκίας. Το ζεστό χρήμα, στις αποφάσεις του 2017 φαίνεται να επηρεάζεται όσο από την «γοητεία» των ΗΠΑ τόσο και από την «απώθηση» της Τουρκίας. Μετά τις αρνητικές αξιολογήσεις των δύο οίκων και η Fitch αναμένεται τον Ιανουάριο να υποβαθμίσει την Τουρκία.
Ο μόνος τρόπος για να μειώσει η Τουρκία τις αρνητικές επιπτώσεις αυτών στην οικονομία, είναι η αύξηση των επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα, παρατηρούν αναλυτές που υπογραμμίζουν ότι το δίδυμο «υψηλό συνάλλαγμα-υψηλά επιτόκια» που θα προκύψει θα προκαλέσει μεγάλο σοκ στη χώρα.
Η αντίληψη της Τουρκίας ως χώρας κινδύνου στα μάτια των ξένων επενδυτών κυρίως αυξάνεται από τις περιπέτειες προς την αλλαγή του πολιτεύματος στη χώρα, από κοινοβουλευτικό σε προεδρικό σύστημα. Η νομοθεσία για την αλλαγή του συντάγματος που προκάλεσε έντονες συζητήσεις στη βουλή, βρίσκει αντιμέτωπους τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (HDP), αφού αντιτίθεται στις αρχές τους, σύμφωνα με τις οποίες ο λαός έχει την βούληση και οι εξουσίες κατανέμονται ομοιόμορφα.
Όλο και περισσότερο αυξάνονται οι φωνές μέσα και έξω από την βουλή κατά της νομοθεσίας, η οποία προβλέπει την κατάργηση της Πρωθυπουργίας, την μη διακοπή σχέσης του Πρόεδρου με το κόμμα, την υποχρεωτική ταυτόχρονη διεξαγωγή εκλογών του Προέδρου και του προέδρου της βουλής, την ανάθεση στον Πρόεδρο του δικαιώματος κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Αν και μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να υπάρχουν αντιρρήσεις εντός του Εθνικιστικού Λαϊκού Κόμματος (MHP) και του κυβερνών Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), όμως ενδέχεται να υπάρξουν εκπλήξεις κατά την ψηφοφορία στην εθνοσυνέλευση. Σε περίπτωση που συγκεντρωθούν 330 ψήφοι, γίνεται αποδεχτό το νομοσχέδιο για τις αλλαγές και στην συνέχεια κατά τον Μάρτιο-Απρίλιο θα διεξαχθεί δημοψήφισμα. Επομένως σχεδόν το πρώτο εξάμηνο του 2017 θα περάσει με τις διαδικασίες αυτές κι αυτό βέβαια σημαίνει περαιτέρω κλιμάκωση της αναταραχής στη χώρα.
Στα πρόθυρα της κρίσης βρίσκεται η χώρα, εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές που τονίζουν ότι αν η συρρίκνωση που σημειώθηκε στην οικονομία κατά το 2016 αν συνεχιστεί και το πρώτο τρίμηνο του 2017, τότε θα επικυρωθεί πλέον η «κρίση». Παρατηρείται ήδη στο χώρο εργασίας πτώχευση σε εταιρίες, απολύσεις και οι εργοδότες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες για αύξηση μισθών.
Πριν η φλόγα της κρίσης γίνει για τα καλά αισθητή στο χώρο εργασίας, στις αγορές, στα νοικοκυριά, το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ στοχεύει να μεταφέρει τους ψηφοφόρους το συντομότερο δυνατόν στη κάλπη για το δημοψήφισμα.
Το 2017 φαίνεται η Τουρκία να εισέλθει και πάλι σε μεγάλες και επώδυνες περιπέτειες, αφού οι εξωτερικοί και εσωτερικοί άνεμοι, μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες φουρτούνες το ΑΚΡ.
