"Αιώνιο μνημόσυνο στους προγόνους τους κατρανάδες", χαρακτηρίζουν στο Δίστρατο της Κόνιτσας, την εγγραφή στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, της παραδοσιακής τεχνικής παραγωγής κατραμιού ή κατρανιού, που αναδείχθηκε ως επάγγελμα, εξασφάλιζε τα προς το ζην και έδωσε ταυτότητα, στην ορεινή κτηνοτροφική περιοχή τους. Το κατράμι ή κατράνι, είναι ένα παχύρευστο, κολλώδες, ελαιώδες μαύρο υγρό. Έχει έντονη οσμή. Για την παραγωγή του, απαιτείται καύση του δαδιού, με ειδικό τρόπο. Το δαδί πρέπει να είναι από γέρικα ρητινούχα πεύκα. Οι κατρανάδες ήταν το κατ' εξοχήν επάγγελμα των Βλάχων του Διστράτου που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στους πρόποδες του Σμόλικα και της Βασιλίτσας. Μέχρι πριν από πολλά χρόνια, ειδικά στην ορεινή ελληνική περιφέρεια, σε κτηνοτροφικές περιοχές στην Πίνδο και στον Όλυμπο, ήταν ένα χρήσιμο προϊόν για την καθημερινότητα. Σήμερα, τα κατρανάδικα στο Δίστρατο δεν καπνίζουν. Κάποιοι ελάχιστοι...