Η ποντιακή διάλεκτος, ως μία από τις σημαντικότερες ποικιλίες της ελληνικής, αποτελεί ιδιαίτερο πεδίο κοινωνιογλωσσολογικής ανάλυσης. Η κατάστασή της σήμερα μπορεί να ερμηνευθεί μέσα από εργαλεία όπως η θεωρία της γλωσσικής ζωτικότητας, η διγλωσσία, οι γλωσσικές στάσεις, η επαφή και μίξη γλωσσών, αλλά και η επιτέλεση ταυτότητας μέσα από τον πολιτισμό και τις νέες μορφές κοινοτικής δράσης. Από την πλευρά της δημογραφικής κατάστασης, η ποντιακή χαρακτηρίζεται διεθνώς ως απειλούμενη, με περιορισμένη διαγενεακή μετάδοση. Ερευνητικά αποθετήρια και η UNESCO συμφωνούν πως οι φυσικοί ομιλητές μειώνονται, ενώ σε κοινότητες του βορειοανατολικού Πόντου η συγγενής ποικιλία των ρωμαίικων εμφανίζει εξαιρετικά χαμηλή ζωτικότητα, με την τουρκική να κυριαρχεί στην καθημερινή χρήση. Στην Ελλάδα, αν και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού έχουν κάποια επαφή με την ποντιακή, η ενεργή χρήση της περιορίζεται στους μεγαλύτερους σε ηλικία, ενώ οι νεότερες γενιές...