Η αντίθεση των δυο εκπαιδευτικών συστημάτων είναι λοιπόν διπλή και μεγάλη: η Φινλανδία εμπιστεύεται και ενδυναμώνει εκπαιδευτικούς και μαθητές· η Ελλάδα αξιολογεί για να κατατάξει, να ελέγξει και τελικά, να αποκλείσει. Δεν πρόκειται για διαφορά παιδαγωγικών εργαλείων, αλλά για διαφορετικά πολιτικά και κοινωνικά οράματα για το τι είναι σχολείο. Η Φινλανδία αποτελεί εδώ και δεκαετίες παγκοσμίως θετικό παράδειγμα για την υψηλή εκπαιδευτική της ποιότητα. Το σύστημα αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου που εφαρμόζει δεν βασίζεται σε μηχανισμούς ελέγχου, επιτήρησης και συμμόρφωσης, αλλά σε μια ριζικά διαφορετική φιλοσοφία από το ελληνικό. Βασίζεται στην εμπιστοσύνη, τον επαγγελματισμό και τη συλλογικότητα. Η αξιολόγηση εκεί δεν είναι εργαλείο επιβολής ή μέτρησης "αποτελεσματικότητας" με όρους αγοράς, αλλά διαδικασία ενδυνάμωσης, στοχασμού και παιδαγωγικής ευθύνης. Στη Φινλανδία, η αξιολόγηση είναι βαθιά εσωτερική και αναστοχαστική. Δεν...